Maria Niemirow - Esperanto Dla Wszystkich

Lekcja 28

"Co ci przypomina, co ci przypomina widok znajomy ten?" - za艣piewa艂am sobie, przeczytawszy w jednym z bu艂garskich podr臋cznik贸w esperanta przytoczone poni偶ej opowiadanie. Bo prosz臋:

A m i k o j

Du kamaradoj, vila臐anoj, voja臐is de unu vila臐o al alia. La vetero estis bela. La suno brilis gaje. En la kamparo pa艥tis sin 艥afaro. La 艥afisto ludis per sia 艥almo melodian popolan kanton.
Jen la kamaradoj venis, en densan kaj malluman arbaron. En la arbaro estis malvarme kaj mallume. La foliaro de la arboj susuris mistere. Unu el la kamaradoj, Jovi膲o, ekvidis grandan brunan urson, ektimis, sed nenion diris al sia kamarado kaj rapide grimpis sur arbon. La alia, Stefano, anka怒 ekvidis la urson, sed jam estis malfrue. Li 牡etis sin sur la teron kaj ku艥is kiel morta. La urso alvenis, ekflaris, flaris kaj foriris. Kiam li jam estis malproksime, Jov膲o saltis de la arbo sur la teron. Stefano ekstarsis kaj ili denove ekvoja臐is. Jov膲o demandis Stefanon:
- Kion diris al vi la urso?
- La urso diris al mi, ke mi neniam devas voja臐i kun homo, kiu forlasas sian kamaradon en dan臐ero.
t艂umaczenie

Prawda, 偶e zabawne? A teraz nowe s艂贸wka do tych wariacji na temat Leszka i Mieszka, mickiewiczowskich kum贸w z oszmia艅skiego powiatu:

arbaro - las
brili - b艂yszcze膰, l艣ni膰
dan臐ero - niebezpiecze艅stwo
denove - od nowa
densa - g臋sty
ekflari - pow膮cha膰
ekstari - powsta膰
ektimi - zl臋kn膮膰 si臋
flari - w膮cha膰
foliaro - listowie
forlasi - opu艣ci膰
gaje - weso艂o
grimpi - wspina膰 si臋
kamarado - towarzysz, kompan
kamparo - pola
malfrue - p贸藕no
morta - martwy
melodio - melodia
mistere - tajemniczo
pa艥ti sin - pa艣膰 si臋
popola - ludowy
proksime - blisko
艥afaro - stado owiec
艥afisto - owczarz
艥almo - sza艂amaja, flet pasterski
susuri - szumie膰, szele艣ci膰
salti - skaka膰
urso - nied藕wied藕
voja臐i - podr贸偶owa膰

Nowa porcja gramatyki:

Przyrostek "ar" - oznacza zbi贸r, zesp贸艂, zgromadzenie. Np.:

艥ipo - statek
lo臐anto - mieszkaniec
vorto - s艂owo
aro - zbi贸r, gromada
艥iparo - flota
lo臐antaro - ludno艣膰
vortaro - s艂ownik

Przedrostek "ek" - oznacza rozpocz臋cie lub kr贸tkotrwa艂o艣膰 czynno艣ci. Np.:

stari - sta膰
dormi - spa膰
vidi - widzie膰
ekstari - powsta膰, stan膮膰
ekdormi - zasn膮膰, usn膮膰
ekvidi - zobaczy膰

Ko艅c贸wki gramatycznej "n" uzywa si臋, jak ju偶 wiemy, z lekcji 7-mej dla oznaczenia czwartego przypadku (biernika). Poza tym ko艅c贸wki "n" u偶ywamy do oznaczenia kierunku, lub celu. Np: Mi iras teatron - id臋 do teatru. Mi metas la libron sur la tablon - k艂ad臋 ksi膮偶k臋 na st贸艂.

anta怒e - na przedzie
hejme - w domu
anta怒en - naprz贸d
hejmen - do domu

Lekcja 29


Enkomputigis: Miros艂aw Stein